Pod pokroviteljstvom Kulturno – sportskog centra Kostolac u konferencijskoj sali Tehničke škole sa domom učenika „Nikola Tesla“- Kostolac, 15. marta 2018. godine, održana je tribina na temu „Nasilje prema deci„ . Predavanje je održano u sklopu ostvarivanja potpisanog Protokola o međusektorskoj saradnji u procesu zaštite dece od nasilja, zlostavljanja i zanemarivanja za Grad Požarevac.

Tribinu je vodila Olivera Hajrović, specijalista medicinske psihologije i predsednik NVO „Psihološki centar“. Nakon prezentacije psihologa, gospođa Maja Marić, predsednik Udruženja građana „ Urban stream „ iz Požarevca, predstavila je projekat vršnjačke edukacije za prevenciju nasilja koji se poslednjih godina realizuje na teritoriji Požarevca.

Pored odeljenskih starešina, nastavnika, psihologa, pedagoga i drugih stručnih saradnika škole, u tribini su učestvovali i učenici, članovi Đačkog parlamenta škole. Prisutni su upoznati sa najvažnijim pojmovima i pojavama vezanim za problem nasilja prema deci, i to nasilja u svim vidovima, počevši od telesnog, preko emocionalnog, do radnog i polnog nasilja.

– Deca najčešće nasilje doživljavaju u porodici, mada ga mogu doživeti i na mnogim drugim mestima van porodičnog okruženja, kao što su to škola, put do škole, ulica, igraonica, kafić, diskoteka. Deca koju roditelji zlostavljaju sporije napreduju i rastu. Uglavnom su neuredna, zapuštena, podložnija raznim bolestima. Ova deca imaju izmenjen osećajni život i ponašanje. Obično su potištena, preosetljiva, razdražljiva, povučena i plašljiva. Slabije su zainteresovana za nastavu i ocene, zato što su usredsređena na zaštitu sebe i svojih potreba, kao i na zaštitu zlostavljanog roditelja, ako i toga ima u porodici, a obično ima. U odnosu sa vršnjacima najčešće su povučena i distancirana, mada mogu biti i preterano povezana sa vršnjačkom grupom. Često su agresivni prema vršnjacima, a naročito prema slabijima od sebe. Na nešto starijem, adolescentnom uzrastu ova deca češće posežu za alkoholom i drogama, čime pokušavaju da ublaže i otklone bolna osećanja prouzrokovana nasiljem koje doživljavaju. Vršnjako nasilje se najčešće događa u školi. Istraživanja pokazuju da je oko 80 % dece u Srbiji bilo izloženo nekom vidu nasilja, pri čemu je svako treće dete bilo dvostruko traumatizovano – kroz izloženost i kroz svedočenje nasilju. U ranijim periodima, vršnjačko nasilje je bilo karakterističnije za dečake, dok se poslednjih godina sve češće sreće kod devojčica. Među decom je najrasprostranjenije emocionalno nasilje, dok se fizičko nasilje najređe sreće. U poslednje vreme, javlja se i velikom brzinom širi elektronsko nasilje, tzv.“ sajber buling .„ Dete putem telefona ili kompjutera dobija poruke ili fotografije koje sadrže provokacije, uvrede, pretnje, koje se vrlo često dele i javno,putem društvenih mreža, što je za decu posebno stresogeno. Konflikti koji na ovaj način započinju, obično se završavaju fizičkim obračunima. Poslednjih godina, u ekspanziji je poseban vid nasilja, i to u vidu uvlačenja dece u lanac trgovine ljudima. Adolescentkinje najčešće postaju žrtve seksualne eksploatacije, dok adolescenti,kao i deca oba pola, obično postaju žrtve prinude na rad ili na vršenje krivičnih dela. Dete u lanac trgovine ljudima najčešće uvlači poznata osoba – drug, komšija, rođak, mada to može biti i nepoznato lice koje je dete upoznalo preko interneta i u koje je stekla poverenje. Prosečan uzrast identifikovanih žrtava je 15 godina starosti. Iz lanca trgovine ljudima, mnogi se nikada ne izvuku, a oni koji se izvuku imaju teške i složene psihološke posledice.Težina posledica zavisi od dužine boravka u lancu trgovine ljudima. Svi vidovi nasilja, osim neposrednih, ostavljaju i dugoročne posledica. Dolazi do poremećaja u razvoju pozitivne slike o sebi i drugima,kao i do poremećaja u razvoju sistema za kontrolu i regulaciju osećanja. Deca koju roditelji zlostavljaju i sama u odraslom dobu češće postaju nasilnici ili žrtve nasilja. Deca koja su doživela vršnjačko razvijaju nesigurnost, nepoverenje, snažne socijalne strahove i fobije, a vrlo često i sama postaju nasilna prema vršnjacima, putem psihološkog odbrambenog mehanizma „ identifikacije sa agresorom. „ Doživljeno nasilje može uzrokovati razvoj postraumatskog stresnog poremećaja i trajne promene ličnosti, odnosno hroničnu razdražljivost, impulsivnost, zavisnost od alkohola i droga, sklonost samopovreljivanju, samoubistvima i ubistvima. Prevencija nasilja zadatak je kako obrazovnih, zdravstvenih, kulturnih, sportskih i drugih ustanova i institucija društva, tako i svih odraslih pojedinaca koji dolaze u kontakt sa decom. Obučavanje dece da komuniciraju na način koji uvažava osećanja i potrebe drugih, njihove fizičke i materijalne nedostatke, kao i pravovremeno reagovanje i zaštita onda kada se komunikacija poremeti i krene u smeru omalovažavanja,vređanja i drugih uznemiravajućih postupanja, predstavlja preduslov mentalnog zdravlja i pravilnog odrastanja dece i mladih – rekla je Olivera Hajrović, specijalista medicinske psihologije i predsednik NVO „Psihološki centar“ .